Το βιβλίο αυτό αναλύει τις οικονομικές διαστάσεις του Σχεδίου Μάρσαλ στην Ελλάδα από το 1947 έως το 1952, σχέδιο που συνέβαλε στην ανοικοδόμηση και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Στη μεταπολεμική περίοδο, στο Σχέδιο Μάρσαλ στάθηκε η πρώτη συστηματική προσπάθεια για να σταθεροποιηθεί η ελληνική οικονομία και να συμμετάσχει στις δραστηριότητες του παγκόσμιου εμπορίου. Λόγω των αδυναμιών της οικονομίας της, η Ελλάδα αποτέλεσε ειδική περίπτωση στην εφαρμογή του Σχεδίου Μάρσαλ στην Ευρώπη, ενώ η ανάπτυξή της έπρεπε να συμβαδίσει με τον οικονομικό προσανατολισμό των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Η αναποτελεσματικότητα και η διαφθορά στην οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας και ιδιαίτερα στη δημόσια διοίκηση επηρέασαν αρνητικά την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων, ενώ οι εμπειρογνώμονες του Σχεδίου Μάρσαλ προώθησαν τη δημιουργία αναγκαίων οικονομικών θεσμών, ώστε να διευκολυνθεί η οικονομική ανόρθωση. Βασικό επιχείρημα της μελέτης είναι ότι η ελληνική οικονομία ήταν πολύ αδύνατη για να απορροφήσει πλήρως ή ικανοποιητικώς την τεράστια οικονομική βοήθεια που της προσφέρθηκε από το Σχέδιο Μάρσαλ, επειδή μερίδα Ελλήνων πολιτικών και κυρίως μια κατ’ επίφαση αστική τάξη εμπόδισαν την εφαρμογή του, με αποτέλεσμα οι εγχώριες ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις να είναι μηδαμινές, ώστε να χρηματοδοτηθεί ταχύτερη ανάπτυξη στην τετραετή του περίοδο. Εξαιτίας της στάσης αυτής, οι Αμερικανοί αναγκάστηκαν να “παγώσουν” την αποδέσμευση πόρων, επειδή η οικονομική τους πολιτική επιδίωκε τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας μέσω της ισοσκέλισης του προϋπολογισμού και της τιθάσευσης του πληθωρισμού.
Το έργο βασίστηκε κυρίως στη μελέτη των αρχείων των National Archives στις ΗΠΑ και του Public Record Office στην Αγγλία, ενώ μελετήθηκαν και αρκετά ανεξερεύνητα αρχεία, όπως είναι τα σχετικά αρχεία του Foreign Office και της Βιβλιοθήκης του Truman Institute.
Ευχαριστίες
Πρόλογος
Συντομογραφίες
Εισαγωγή: Πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες στην Ελλάδα την προπολεμική, πολεμική και μεταπολεμική περίοδο
Η αποστολή της AMAG στην Ελλάδα από τον Ιούνιο του 1947 έως τον Ιούνιο του 1948
Η πρώτη περίοδος του σχεδίου Μάρσαλ στην Ελλάδα από τον Ιούλιο του 1948 έως το τέλος του εμφυλίου πολέμου, το Καλοκαίρι του 1949
Η δεύτερη περίοδος του σχεδίου Μάρσαλ στην Ελλάδα από το Καλοκαίρι του 1949 έως την έκρηξη του πολέμου στην Κορέα, τον Ιούνιο του 1950
Η τρίτη περίοδος του σχεδίου Μάρσαλ στην Ελλάδα από την έκρηξη του πολέμου στην Κορέα το Καλοκαίρι του 1950, έως τον Ιούνιο του 1951
Το τελευταίο έτος του σχεδίου Μάρσαλ στην Ελλάδα από τον Ιούλιο του 1951 έως τον Ιούνιο του 1952. Μια περίοδος αποφάσεων
Επίλογος – Συμπεράσματα
Βιογραφίες σημαντικών προσωπικοτήτων
Κατάλογος πινάκων
βιβλιογραφία
Φωτογραφικό υλικό
Ευρετήριο
“Βρήκα την έρευνα αποτελεσματικά οργανωμένη και κατανοητή. Το θέμα της έρευνας είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη μελέτη των μεταπολεμικών εξελίξεων στην Ελλάδα, της ανάμειξης των ΗΠΑ στις ελληνικές υποθέσεις και της αμερικανικής οικονομικής πολιτικής απέναντι στην Ευρώπη στα πρώτα στάδια του Ψυχρού Πολέμου. Συμφωνώ με την ανάλυση των προβλημάτων που αναδεικνύει η μελέτη και με τα συμπεράσματά της για τους στόχους των ΗΠΑ στην Ελλάδα και τη φύση των προβλημάτων της αμερικανικής παρέμβασης στη χώρα και των συνεπειών της […]. Η μελέτη αυτή αποτελεί πολύτιμη προσφορά στην ιστοριογραφία για τις μεταπολεμικές οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα και το ρόλο των ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και στις αρχές της δεκαετίας του 1950”.
John Iatrides, Professor του Southern Connecticut State University.
